آرشیو مقالات
نگاهی به مشروطه از زاویهٔ انتقادی
از عزل محمدعلی‌شاه تا انقراض سلطنت مشروطه نویسنده: سهیل مختاری یاد دارید مکتوب مرا که از شما سؤال کرده بودم طهران کدام جانور است که در یک شب صد و بیست انجمن زائید...کدام دیوانه بی تهیهٔ مصالح، بنّا را دعوت به کار می‌کند؟ کدام مجنون، تغییر رژیم ایران را خلق‌الساعه حساب می‌کند؟۱ از نامهٔ عبدالرحیم طالبوف به دخو – سپتامبر ۱۹۰۸ مقدمه نظام قدیم قدرت در ایران به گونه‌ای نامتمرکز برقرار بود. محدویت‌های سیاسی، طبیعی، فنی و مذهبی مانع از تمرکز ادارهٔ امور و همچنین...
آیندهٔ سرمایه‌داری
نویسنده: هنری هازلیت* مترجم: مسعود بُربُر هم‌اکنون چشم‌انداز پیش روی سرمایه‌داری، اصلاً امیدوارکننده نیست. این اوضاع به‌خاطر نقایص ذاتی سرمایه‌داری به‌عنوان یک نظام نیست، بلکه بدان خاطر است که آن را نظامی ناعادلانه معرفی می‌کنند و شایستگی‌هایش که بسیار اندک درک شده‌اند را در نظر نمیگیرند. به همین دلیل عموماً سعی میشود که نظام سرمایه‌داری تحت کنترل قرار بگیرد، طوری‌که دیگر اثری از آن باقی نماند، اما پیش از آنکه درباره آینده احتمالی سرمایه‌داری بحث کنیم، باید ابتدا به روشنی بدانیم سرمایه‌داری...
دلایل رکود اقتصادی سال ۱۹۹۰ از منظر مکتب اتریشی اقتصاد
نویسنده: آرتور میدلتون هاگز* مترجم: ایمان استاد با مدیریت نادرست نیروی کار و نابودی ساختار تولید در طول چرخه‌های تجاری انصافاً اشاره به بخش‌هایی از اقتصاد که بیش از اندازه بزرگ شده بودند، بسیار آسان بود زیرا این موضوع، در کل، به صنایع کالاهای سرمایه‌ای** محدود شده بود. در سمت مقابل، انبساط و رشد فعلی پول که قسمتی از آن به خاطر رشد اعتبارات اعطایی توسط بانک‌ها و قسمتی از آن به خاطر کسری بودجه دولت اتفاق افتاده است، نتیجهٔ سیاست مدوّن،...
نگاهی به مشروطه از زاویهٔ انتقادی
از تاج‌گذاری تا فتح طهران نویسنده: سهیل مختاری این انجمن آذربایجان چه از جان من و دولت ایران می‌خواهد. مگر میشود به آنِ واحد و یک لحظه اینجا را ژاپن و فرانسه کرد. کی توانسته که من نتوانستهام. محمدعلی‌شاه قاجار خاطرات عینالسلطنه، جلد سوم، صفحه ۱۹۷۱ در مقالهٔ نخست ایجازاً شرح دادیم که چگونه فرمان معروف به مشروطه تحصیل شد و شاه و ولیعهد پنجاه و یک اصل قانون اساسی را توشیح و تأیید کردند. حال با درگذشت مظفرالدین‌شاه، شاهی جوان بر تخت...
نئولیبرالیسم: از لسهفر تا دولت مداخله‌گر
نویسنده: ریچارد.ام.اِبِلینگ مترجم: شیدْوَش سپهرداد یکی از ملامت‌بارترین و منفی‌ترین واژه‌هایی که در حال حاضر در محافل سیاسی مختلف «ترقّی‌خواه» استفاده میشود، واژهٔ «نئولیبرالیسم» است. «نئولیبرال» خوانده شدن به‌معنای محکوم شدن به مخالفت با «فقرا»، دفاع از «ثروتمندان»، و طرفداری از سیاست‌های اقتصادیی که منجر به نابرابری درآمدی بیشتر می‌شوند، است. این اصطلاح همچنین برای محکوم کردن همه کسانی که اقتصاد بازار را نهاد بنیادین جامعهٔ بشری می‌دانند، به‌کار می‌رود. منتقدان نئولیبرالیسم می‌گویند که یک نئولیبرال کسی است که همه چیز را...
ماکیاولی که بود؟
مُنادی شیطان و بنیانگذار سیاست مدرن نویسنده: موری نیوتن راتبارد مترجم: جواد خالقی‌راد مقدمه از دیرباز موضوعاتی همچون ساختار حکومت و نوع رابطهٔ حاکم با مردم و حد و حدود قدرت برای حاکمانْ مورد بحث و نظر در نزد فیلسوفان و متفکران بوده است. در این خصوص یکی از موارد مهمی که همواره مورد اختلاف بوده و ضروری جلوه کرده است حد و مرز قدرت و نحوهٔ اِعمال آن در مقابل مردم است. با وجود نظریات متعدد تا پیش از نظریات نیکولو ماکیاولی[۱]، عمده نظرات...
چگونه اِشتازیِ آلمان شرقی نظارت بر مردم را به غایت رسانید
نویسنده: آندره‌آ توگنی مترجم: شیدْوَش سپهرداد دولت انحصار خشونت را در اختیار دارد. بااین‌حال، سرکوب تند و خشن به اعتبار حکومت لطمه می‌زند و حمایت عمومی را در درازمدّت از بین می‌برد. یک راه ظریف‌تر و مؤثّرتر برای اِعمال قدرت، تحت نظارت قرار دادن مردم و جلوگیری از تظاهرات آشکار نارضایتی است. این مقاله به تجزیه و تحلیل مورد وزارت امنیّت دولت(و.ا.د)(MfS)جمهوری دموکراتیک آلمان(DDR)، که با نام «اِشتازی» نیز شناخته میشود، می‌پردازد. مدّعا(تِز) این است که یک رژیم نظارتی مؤثر، نیاز به استفاده...
محیط‌ِزیست گرایی در بازار آزاد
نویسنده: ریچارد استروپ* مترجمان: محمدصادق الحسینی، محسن رنجبر محیط‌ِزیست‌گرایی مبتنی بر بازار آزاد بر نقش بازارها به‌عنوان راه‌حلی برای مسائل زیست‌محیطی تأکید می‌کند. مدافعان بازارهای آزاد بر این باور هستند که بازارها در مقایسه با دولت‌ها به لحاظ تاریخی عملکرد بهتری داشته‌اند و در حل بسیاری از مسائل زیست‌محیطی نیز از دولت‌ها موفق‌تر ظاهر می‌شوند. محیط‌ِزیست‌گرایی مبتنی بر بازار آزاد در نوع خود جالب است، زیرا مشکلات مرتبط با محیط‌ِزیست غالباً به شکل نوعی از شکست بازار در نظر آورده شده‌اند (رجوع کنید...
موری راتبارد: مروری بر آثار و اندیشه‌ها
نویسنده و مترجم: شیدوَش سپهرداد زندگی‌نامه و آثار موری نیوتن راتبارد (۱۹۹۵-۱۹۲۶) اقتصاددان، مورّخ، و نظریّه‌پردازِ لیبرتارینِ مکتب اتریشی اقتصاد بود. نام این اندیشمندِ مدافعِ بازارِ آزاد، که خود را «میراث‌دارِ سرسختِ لیبرال‌هایِ کلاسیک» می‌نامید، با آثار عظیم و فراوان و سهمِ بزرگِ او در اندیشهٔ آزادی‌خواهی می‌درخشد. دستاوردِ او در طولِ ۴۵ سال نویسندگی و نظریّه‌پردازی، ۲۵ عنوان کتاب، هزاران مقاله و اثرگذاری بر سه نسل از جویندگانِ علم بود. مبارزهٔ سرسختانهٔ وی با هر روندِ تخریب‌گرایانه -از جمله سوسیالیسم، دولت‌گرایی،...
آیا تجزیه یک حق است؟
نویسنده: دیوید گوردون مترجم: کاری از کانال تلگرامی Austro Libertarian گرانتْ(ٰٰ Ulysses S. Grant) لی(ٰ Robert E. Lee) را شکست داد، کنفدراسیون از هم پاشید، و ایدهٔ تجزیه[I] برای همیشه به فراموشی سپرده شد، یا حداقل این چیزی است که خِرد متعارف می‌گوید. تجزیه بحث تاریخی نامربوطی نیست، بلکه این موضوع جزء لاینفک لیبرالیسم کلاسیک است. در واقع، حق تجزیه (جدایی) پیرو حقوق اساسی است که لیبرالیسم کلاسیک از آن دفاع می‌کند. همان‌طور که حتی یک دانش‌آموز مکالی[II] نیز می‌داند، لیبرالیسم کلاسیک...
آرمان‌گرایی رادیکال
نویسنده: موری نیوتن راتبارد مترجم: محمد جوادی بالاجاده هر عقیده «رادیکال» در معرض اتهام «اتوپیایی»* بودن قرار گرفته است و جنبش لیبرتارین نیز از این قاعده مستثنی نیست. برخی از لیبرتارینها بیان کرده‌اند که ما نباید با «رادیکال بودن بیش از حد» مردم را وحشت‌زده کنیم، و بنابراین ایدئولوژی و برنامه آزادی‌خواهانهٔ کامل، باید از نظر پنهان بماند. این افراد یک برنامه «فابیانی» از تدریجیگرایی را توصیه می‌کنند، که صرفاً بر کاهش تدریجی قدرت دولت متمرکز است. یک نمونه آن می‌تواند در...
ادعاهای دروغین به نام دانش
متن سخنرانی نوبل اقتصاد فریدریش فون هایک مترجم: احمد میدری* مناسبت خاص این سخنرانی و مسأله علمی و مهمی که امروزه اقتصاددانان با آن مواجهند انتخاب عنوان فوق را تقریباً اجتناب‌ناپذیر می سازد از یک سو اعطای جایزه نوبل به علم اقتصاد در افکار عمومی به این علم شکوه و اعتباری هم شأن علوم طبیعی می‌بخشد و از سوی دیگر در این لحظه اقتصاددانان فراخوانده شده‌اند که جهان آزاد را از تهدید جدی تورم فزاینده خلاصی بخشند، تورمی که باید بپذیریم نه...
دولت رفاه ورشکستهٔ فنلاند
نویسنده: کای گروسنر مترجم: شیدوش سپهرداد ترقّی‌گرایان آمریکا اغلب مشتاقند که دولت رفاه اروپایی را در مقام استدلالی در دفاع از حکومت بزرگ و نامحدود، به‌ویژه در بحث مراقبت‌های بهداشتی، تبلیغ کنند. آنها به کشورهای اروپایی، اغلب کشورهای سوسیال‌دموکراتیک نوردیک، با مراقبت‌های بهداشتی همگانی، نظام آموزشی دولتی، شبکهٔ ایمنی اجتماعی سخاوتمندانه، و مردمان شادی که در آنجا زندگی می‌کنند، همچون الگویی خوب می‌نگرند.این شیوهٔ استدلال، زمانی‌که نیوزویک اعلام کرد فنلاند بهترین کشور جهان برای زندگی است و سوئد و سوئیس پس از...
نگاهی به مشروطه از زاویهٔ انتقادی
از عبدالعظیم تا بهارستان نویسنده: سهیل مختاری مقدمه در پیشامد مشروطهٔ ایران وقایع متعددی دخیل بوده است. ناصرالدینشاه در دههٔ پایانی سلطنت طولانی خود دشمنان روشنفکر و نوکران قدرناشناسی داشت که خارج از ایران در حال دسیسه علیه سلطنت او بودند. مشهورترینشان سید جمالالدین الافغانی و اعیان و انصارش در اسلامبول بودند که کمر به انقراض تنها دربار شیعه جهان بستند تا وحدت جهان اسلام را ذیل خلافت سلطان حمید برقرار کنند. ادوارد براون در کتاب مشهور خود نقلقولی از الافغانی آورده که...
سوئد و افسانهٔ دولت رفاه
نویسنده: یوهان نورنبرگ مترجم: محسن محمودی سوئدی بودن باز هم تحسین‌برانگیز شده است. گاردین، روزنامهٔ چپ‌گرایِ بریتانیایی می‌نویسد سوئد، «موفق‌ترین جامعه‌ای است که جهان تاکنون به خود دیده»، روزنامهٔ فایننشال تایمز، هم که حامیِ بازار آزاد است، مدعی شده است که «سوئد، اروپا را به سمتِ اصلاحات می‌برد»؛ گزارشی هم که به‌تازگی از سوی کمیسیون اروپا منتشر شده می‌گوید فقط الگوی اسکاندیناوی است که «هم عدالت و هم کارایی را در خود جای داده». در هر مباحثه‌ٔ ستیزه‌گرانه‌ٔ اروپایی که شاخصه‌‌اش خصومت، آشوب...
انتشارِ پولِ کاغذی در جمهوریِ اوّلیه
نویسنده: موری نیوتن راتبارد مترجم: امیررضا شهابی نوشتار زیر، قسمتی از فصل پنجم از مجلّد پنجم کتاب «conceived in liberty» اثر موری نیوتن راتبارد است. رکود شدید، ادغام بانک‌ها و بارِ مالیاتی سنگین به‌منظور پرداخت بدهی‌های ایالت، اندیشه‌ها را به‌سمتِ انتشارِ پولِ کاغذی برای تأمینِ مالیِ دولت هدایت کرد. مورّخانی که تحت‌تأثیر بحث‌های پوپولیستی اواخر قرن نوزدهم قرار گرفته‌اند، همیشه طرفدارانِ تورّم را کشاورزانِ بدهکار و بازرگانان معرّفی کرده‌اند. در واقع هم درست است: بدهکاران، به‌ویژه در مواقع سخت، تورّم را دوست دارند. این...
در نکوهش آموزش دولتی
نویسنده: سهیل مختاری در تعریف کالای عمومی آمده که مصرف اشتراکی دارد و استثناناپذیر است. اقتصاددانانِ جریان اصلی یکی از دلایل دخالت گستردهٔ دولت در اقتصاد را با نظریهٔ کالای عمومی توجیه می‌کنند و با گذر زمان بر سیاههٔ آن افزودهاند. آنها استدلال می‌کنند که بازار یا بنگاههای انتفاعی انگیزه ندارند تا مدرسه، بیمارستان، پل، پارک یا جاده بسازند لذا دولت که آن را نهادی خیرخواه، پاک‌دست و نوعدوست در نظر می‌گیرند باید عرضه کنندهٔ اصلی این کالاها باشد. ادعای اصلی...
مبادی فلسفی اقتصاد اتریشی
نویسنده: دیوید گوردون مترجم: محمدجواد خواجه‌زاده مقدمه مکتب اتریشی اقتصاد در تقابل با مکتب تاریخی آلمان پا به عرصه‌ٔ وجود گذاشت و کارل منگر* آرای روش‌شناسانه‌اش را در مصاف با گروه رقیب پی ریخت. به همین جهت، می‌خواهم بحث را ابتدا با آموزه‌های فلسفی مکتب تاریخی آغاز کنم، چراکه سخن گفتن در این باره ما را به درک عمیق‌تری از موضع تقابلی مکتب اتریش خواهد رساند. سپس در مورد برخی آموزه‌های فلسفی تأثیرگذار بر بنیان‌گذاران مکتب اتریش به‌ویژه آرای فرانتس برنتانو[۱] و پیروان او...
حریم‌خصوصی، قدرت، سیاست‌مالی و فقر، چهار عامل نگرانی دربارهٔ CBDCها
نویسنده: وُلف فون لائر* مترجم: علی خلیجی کاملاً مشخص است که ارزهای دیجیتال بانک مرکزی یا CBDCها در آینده ما نقش خواهند داشت، و تکنولوژی نقش پول و سیستم اقتصادی را به‌طورِ کامل تغییر خواهد داد. بزرگترین اقتصادهای جهان و بانک‌های مرکزیِ آنها اعلام کرده‌اند که رویCBDC** کار می‌کنند: فدرال رزروِ ایالات متحده، بانک کانادا و بانک مرکزی اروپا پشت سر بانک خلق چین قرار دارند که در حال حاضر CBDC خود را بر روی بیش از پنجاه هزار شهروند خود آزمایش می‌کند....
کنش انسانی نزد لودویگ فون میزس و هانا آرنت
نویسنده: مارک کرووِلّی* مترجم: محمدجواد خواجه‌زاده کمتر متفکّری به اندازهٔ لودویگ فون میزس و هانا آرنت بر مفهوم کنش انسانی** تأکید کرده‌اند. تمام شرح و تفصیل‌های میزس در باب علم اقتصاد را میشود به تلقی یگانهٔ او از کنش انسانی نسبت داد و به همین ترتیب، کلّ فلسفهٔ سیاسی هانا آرنت را حاصل برداشت خاصّ او از کنش انسانی دانست. البته این تأکید مشترک بر مفهوم کنش انسانی ناشی از تلقّی مشترک آنها از نفس کنش نیست. تلقّی میزس از کنش انسانی...
بررسی علل رکود اقتصادی در کشور ژاپن
نویسنده: بنجامین پاول مترجم: ایمان استاد قبل از مطالعهٔ این مقاله لازم است تا به صورت مقدماتی با معنای برخی واژه‌های تخصصی حوزهٔ پول آشنا باشید که در این قسمت تعریفی مختصر از آنها ارائه می‌کنیم: (Narrow Money)M1 : سکه و اسکناس در دست مردم و سایر معادل‌های پولی که می‌توانند به راحتی به پول نقد تبدیل شوند. M1 :M2 + سپرده‌های مدّت‌دار کوتاه مدت در بانک‌ها و برخی از صندوق‌های بازار پول. (Broad Money) M2 :M3 + سپرده‌های با سررسید قراردادیِ بیش از...
تولید ناخالص داخلی: کی لازمش داره؟
نویسنده: وارن سی. گیبسون* مترجم: حسن برادارن افتخاری « آه خدای من! اندازه‌اش را می‌گیرم اما نمی‌دانم این چیزی که اندازه‌اش را می‌گیرم چه چیزی است.» - آگوستین قدیس این روزها تولید ناخالص داخلی(GDP) توجه زیادی را به خود جلب می‌کند. بلاگرها، خبرنگارها و شاید هم آرایشگر محل‌تان دربارۀ آن صحبت می‌کنند. بیشتر افراد موافق‌اند که جی‌دی‌پی بالاتر بهتر از جی‌دی‌پی پایین‌تر است، اما این تصور مشکل دارد. برخی نظریه‌پردازان این تصوّر را ناامیدکننده می‌دانند، مانند اقتصاددان اتریشی، اسکار مورگنشترن[۱]، که تولید ناخالص ملی[۲]...
دربارۀ تمرکززدایی و دولت‌های کوچک
نویسنده: رایان مکمِیکن[۱] نظام بین‌المللی در روزگار ما، نظامی است متشکل از دولت‌های[۲] بسیار. واقعیت این است که در حال حاضر تقریباً ۲۰۰ دولت وجود دارد که غالب آنها مقدار زیادی از فرمانروایی[۳] و حاکمیّت[۴] را در دست دارند. افزون بر این، تعداد دولت‌های حاکم در جهان از سال ۱۹۴۵ تقریباً سه برابر شده است. به این دلیل، نظم بینالملل در ۸۰ سال اخیر تمرکززداتر[۵] شده و این امر تا حد زیادی محصول موفقیت جنبشهای تجزیه[۶] است. در هر صورت، دولت‌های کوچک...
جنسیت مضاعف؟ مزخرف است!
گفتگو با زیست‌شناس و برنده جایزه نوبل کریستین نوسلین وُلهارد برگردان به پارسی: شهریار صحاف چرا با وجود اینکه یک گستره فرهنگی و هورمونی گسترده در جنس‌های بیولوژیکی وجود دارد، تنها دو جنس وجود دارد؟ چرا کمیسر دگرباشان دولت فدرال آلمان باید این را بداند؟ گفتگو با زیست‌شناس و برنده جایزه نوبل کریستین نوسلین وُلهارد در مورد ایدئولوژی ترنس جنسیتی، عوامل جانشین آن و اینکه چرا فکر می‌کند قانون تعیین سرنوشت برنامه‌ریزی شده "دیوانگی" است. پروفسور نوسلین وُلهارد، اِسوِن لمان، کمیسر دگرباشان دولت فدرال آلمان،...
جامعه‌شناسی فرقه‌ی آین‌رند
نویسنده: موری نیوتن روتبارد برگردان به پارسی: ریحانه باقری آمریکای دهه‌ی ۷۰ زمان تکثیر فرقه‌های نام آشنایی است. حلقه‌ی کریشنا و انجمن ساینتولوژیست‌ها، خانواده‌ی منسون و گروه کاستاندا و... نمونه‌هایی از این تولد و تکثیر هستند؛ از ویژگی‌های مشترکِ این فرقه‌ها، سلطه‌ی گورو یا قطب است که پدیدآورنده و مفسّرِ نهاییِ اصولِ گروه و مرجعِ شناساییِ صلاحیّتِ نوآموزان و همچنین مبدعِ قواعدِ سخت‌گیرانه و سنجشِ وفاداریِ کامل و بی‌چون‌وچرایِ مریدانِ ثابت نسبت به دستوراتِ اصولِ فرقه می‌باشد که این امر پیشرفت فرقه...
کدام مدل‌های کمّی باید به دانشجویان تحصیلات تکمیلی آموزش داده شوند؟*
یادداشتی در پاسخ به «آیا اقتصادسنجیِ دقیق یک توهّم است؟**» از سوآن نویسندگان: دیردیره مک‌کلاسکی[I] و استیفن زیلیاک[II] چکیده نویسندگان مقاله با زبانی طنزآلود و کنایه‌آمیز به برخی از نکات مقاله‌ای از پیتر سوآن که ارجاعاتی به مقالات قبلی این نویسندگان داشته است، پاسخ داده‌اند. آنها تلاش کرده‌اند از زمین بازی فراتر بروند و از بالا به تلاش‌هایی که در اقتصادسنجی برای کمّی‌سازی‌های اقتصادی صورت گرفته است نگاه کنند. از آنجا که جان کلام مقالۀ اصلی در اینجا با نقل‌قول‌های فراوان آمده است،...
لبخند ابلیس: چگونه فرهنگ چپ غالب شد؟
نویسنده: سهیل مختاری روندهای مدرن بسیار خوش خط و خال به نظر می‌رسند اما نگاه دقیق به آنها حکایت از نوعی دنائت و زشتی بزک شده دارد. این مسئله را می‌توان در عادی‌سازیِ دموکراتیک اعمال و افعال قبیح در جهان معاصر به روشنی ملاحظه کرد. موارد متعدد و مختلفی در این رابطه وجود دارد که در روندهای پیچیده و درهم تنیده قانونی سال به سال و قدم به قدم پیشرفت کرده و از یک ضدارزش به ارزش و فعلی پسندیده بدل...
بانک سافیک: مطالعه‌ای در مورد سیستم تسویۀ بانکی خصوصی و آزاد
نویسنده: جورج تریولی* ۱- مقدمه موضوعات متعدّدی وجود دارند که طی سالیان دراز در انگلستان و ایالات متّحده منشأ چالش‌ها و بحث‌های داغ بوده‌اند؛ و مؤسسۀ آدام اسمیت مجموعه‌ای از گزارش‌ها و تک‌نگاری‌ها را تدارک دیده است تا بتواند دیدگاه‌های ارزشمند بیشتری در این موضوعات منتشر کند. و به‌ویژه در یک مجموعۀ مفصّل به ادعاها و استدلال‌هایی بدیع خواهیم پرداخت که مباحث متعارف و ارتدوکس را به چالش می‌کشند، اطّلاعات جدید ارائه می‌کنند و جایگزین‌هایی قابل‌توجّه برای آنها پیشنهاد می‌کنند. دکتر جورج تریولی...
ژاپنیزاسیون: ۳۰ سال «تحریک» اقتصادی ناموفق
نویسندگان: تایکی مورای*، گونتر اِشنابل** برگردان به پارسی: محمد سرافراز در اروپا، خطر «ژاپنیزاسیون» - یک رکود اقتصادی(Economic stagnation) طولانی مدت همراه با سیاست‌های پولی و مالی انبساطی (اِشنابل ۲۰۱۵) – اکنون به شدّت مورد بحث قرار می‌گیرد، زیرا رکود در جنوب اروپا ادامه دارد و انتظار می‌رود سیاست‌های پولی فشل و بیبندوبار بانک مرکزی اروپا (European Central Bank (ECB)) همچنان ادامه یابند. نگرانیها راجع به ژاپنیزاسیون، با این استدلال که پس از سی سال رکود، رشد در ژاپن بالاست (زمانی که...
مالکیّت و اصل عدم خشونت
نویسنده: هانس هرمان هوپ برگردان به پارسی: مسعود بربر در آغاز، نظریه کلی مالکیّت را به صورت مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها که برای همه جور کالایی قابل اعمال باشد بیان می‌کنم، با این هدف که با کاربست اصول یکدست، از هر جور ناسازگاری ممکن پرهیز کنم. بعد نشان خواهم داد که چگونه این نظریه کلّی، مدلول اصل عدم خشونت است.بر اساس اصل عدم خشونت( nonaggression principle)، فرد حق دارد با بدن خودش هر کاری که می‌خواهد بکند، تا زمانی که با آن کار...
فرانک.ای. فِتِر (۱۸۶۳-۱۹۴۹): شخصیت بزرگی که به فراموشی سپرده شده است
نویسنده: جفری هربنر* برگردان به پارسی: محمد سرافراز «هر تئوری در نهایت بایستی دو آزمون را پشت سر بگذارد: اول، سازگاری درونی و دوم، سازگاری با واقعیت». مقدمه در دورۀ مابین بنیان‌گذاران مکتب اتریشی (منگر، بوهم باورک و وایزر) و نسل بعدی آن (به رهبری میزس و هایک)، فرانک آلبرت فِتِر پرچمدار سنّت اتریشی بود. رسالۀ او در سال ۱۹۰۴ (اصول علم اقتصاد) تئوری عمومی اقتصادی در چارچوب سنّت اتریشی معرفی کرد که تا زمان انتشار رسالۀ لودویگ فون میزس (Nationaloekonomie)، بینظیر بود. با...
تورّم ژاپن را یارانه‌های مالی بانک مرکزی پنهان کرده است*
نویسندگان: تایکی مورای**، گونتر اشنابل*** برگردان به پارسی: کانال تلگرامی آسترو لیبرتارین در حالی که نرخ تورّم در ایالات متّحده و اروپا در طول سال ۲۰۲۱ به شدّت افزایش یافته است، اما تورّم قیمت مصرف‌کننده در ژاپن برای اکتبر ۲۰۲۱، یکدهم درصد بود (شکل ۱). همچنین، تورّم قیمت تولیدکنندۀ ژاپن به میزان ۸درصد از ایالات متحده و اروپا کمتر بوده است. از این گذشته، تورّم بسیار پایین ژاپن برای سی سال ادامه داشته است – علیرغم سیاست پولی بسیار بیبندوبار دولت و...
توماس پیکتی، جاده‌ای به سوی دوزخ
نویسنده: سهیل مختاری توماس پیکتی؛ نامی است که با انتشار ترجمهء انگلیسی کتاب "سرمایه در قرن بیست و یکم" در سال ۲۰۱۴ بر سر زبان ها افتاد. او که متولّد سال ۱۹۷۱ در مهد سوسیالیسم یعنی فرانسه است در این کتاب مانند اغلب اقتصاددانان آکادمیک به موضوع جذاب "نابرابری" پرداخته، و طبق عادت معمول، کتاب قطور خود را با انبوهی از داده های آماری جلا داده است. پل کروگمن؛ اقتصاددان نئوکینزی ضمن "باشکوه" خواندن کتاب پیکتی در رابطه با قطر کتاب...
اقتصاد سیاسی همه‌گیری کووید ۱۹
نویسندگان: پیتر بوتکه*،بنجامین پاول** برگردان به پارسی: شیدوَش سپهرداد واکنش سیاست به همه‌گیری کووید۱۹ توسط تمام سطوح حکومت در همه جای جهان با اقتصاد رفاه استاندارد سازگاری نداشت. بنابراین، اهمیت دارد که بپرسیم چرا چنین سیاست‌هایی اتّخاذ شدند. این پرسش بابی را برای بررسی اقتصاد سیاسی همه‌گیری کووید۱۹ می‌گشاید. این امر نیازمند بررسی مشوّق‌ها و اطّلاعات است که با سیاست‌گذاران و رای‌دهندگان و محیط‌های نهادی که مشوّق‌ها و اطّلاعاتشان را شکل می‌دهد روبه‌رو است.مقاله‌ی اصلی ما اقتصاد رفاه همه‌گیری کووید۱۹ را شرح...
تبعات اجتماعی نرخ بهرۀ صفر
نویسنده: پاسکال هاگلی* برگردان به پارسی: کانال تلگرامی آسترو لیبرتارین هر کس که تا به حال به ژاپن رفته است می‌داند: ژاپن یک مورد خاص است. کشوری با عادات عجیب و غریب فراوان. فرهنگ ژاپنی به وضوح متفاوت است و بسیاری از خصوصیاتش در غرب، به سختی درک می‌شوند. اما این تنها سنت باستانی نیست که برای ما غربیها نامأنوس است. همان‌طور که تحولات اجتماعی نگران‌کننده است، تمایل روزافزون ژاپنیها به کار بیش از حد، مجردهای انگلی که خود را منزوی می‌کنند و...
دموکراسی و لسهفر
نویسنده: مهرپویا علا برتراند راسل فصلی از تاریخ فلسفه غرب خود را که به شرح آراء هیوم اختصاص داده است با این جملات آغاز می‌کند (راسل، (۱۹۴۶) ۱۳۴۰): «دیوید هیوم از مهمترین فلاسفه است، زیراکه فلسفۀ تجربی لاک و بارکلی را به نتیجۀ منطقی‌اش رساند و آن را از تناقض پیراست و در نتیجه غیرقابل قبولش ساخت.» جان لاک از نگاه موری روتبارد از جمله نخستین فیلسوفانی بود که نظریۀ قانون طبیعی خود را، بر خلاف نظریه‌پردازان کلاسیک قانون طبیعی، بر پایۀ...
در ستایش اقلیّت
نویسنده: سهیل مختاری اغلب مراجع میانه در دنیای مدرن از بین رفتهاند یا کارکردهای طبیعی خود را از دست داده‌اند. گروههای اجتماعی مستقل که حائل میان فرد و دولت بودند آنچنان ضعیف و ناپدید شده‌اند که تنها خاطرهای از آنها باقی مانده است. اقتدارهای طبیعی و گروههای مستقل(اقلیت) در مقابل نفوذ و اجبار اکثریتِ اتمی شده و دولت بزرگ پناهی ندارند و دموکراسی تودهای، آزادی فردی آنها را به خطر انداخته است. امروزه تودههای همگن با اصولی سیال(اکثریت) رهبران عوام فریب...
تأملی در نظریه‌ی سرمایه مکتب اتریشی اقتصاد
نویسنده: راجر دبلیو گریسون* برگردان به پارسی: مجید روئین‌پرویزی، دومان بهرامی‌راد اقتصاد اتریشی بی‌همتایی خود را، تا حدود زیادی، مدیون توجه ویژه‌اش به ساختار سرمایه در اقتصاد است. نظریه‌پردازی پیرامون ارزش سرمایه و نقش عنصر زمان در تولید و ساز‌و‌کارهای بازار برای تسهیل تعدیلات بین زمانی ساختار سرمایه، بخش مهمی از مشغولیات پژوهشی مکتب اتریش اولیه و حتی مدرن را تشکیل داده است. با این وجود، از همان مراحل آغازین بسط نظریه‌ی سرمایه مکتب اتریش، اختلافات اساسی بروز کرد؛ اختلاف‌هایی که حتی...
کار اقتصادانان چیست؟
نویسنده: جیمز بوکانان برگردان به پارسی: مهران خسروزاده چکیده این مقالۀ کوتاه[i] که آغازگر فصل نخست کتابی با همین عنوان از جیمز بوکانان نیز بوده است، با انتقاداتی بنیادین به روش‌شناسی اقتصاد جریان اصلی و گمراهی‌هایی که به واسطۀ استفادۀ نادرست از ریاضیّات برای اقتصاددانان اتّفاق افتاده است آغاز میشود و سپس از دیدگاه نویسنده به رویکردِ بنیادینِ درست اقتصاددانان به مطالعات اجتماعی پرداخته است. گرچه این جریان فکری چندان آشنا نیست، امّا غَلَیان ذهنی مردانی که بر جایگاه آدام اسمیت تکیه زده‌اند واقعاً...
درک اقتصاد «اتریشی»
نویسنده: هنری هازلیت* مترجم: محسن رنجبر نام اقتصاد «اتریشی» (Austrian Economics) به این مساله تاریخی باز می‌گردد که پایه‌گذاری و بسط اولیه آن توسط سه اقتصاددان اتریشی با نام‌های کارل منگر (۱۹۲۱-۱۸۴۰)، فردریش فن‌وایزر (۱۹۲۶-۱۸۵۱) و یوگن فن بوم باورک (۱۹۱۴-۱۸۵۱) انجام گرفت. وایزر و بوم باورک آثار خود را بر مبنای کارهای منگر ارائه کردند، اگرچه به ویژه بوم باورک نقش اضافی مهمی را ایفا کرد. اثر بزرگ و با اهمیت منگر که با عنوان اصول مهم اقتصاد، به زبان انگلیسی ترجمه...
گریز‌نا‌پذیری ادعایی سوسیالیسم
برگرفته از کتاب آشوب برنامه‌ریزی شده نویسنده: لودویگ فون میزس برگردان به پارسی: محسن رنجبر رهبران روشنفکر ملت‌ها، مغلطه‌هایی را که در شرف نابودسازی آزادی و تمدن غربی هستند، پدید آورده و اشاعه داده‌اند. روشنفکران به تنهایی مسوول قتل‌عام‌هایی‌اند که از نشانه‌های ویژه قرن ما هستند. تنها آنها می‌توانند این روند را وارونه کنند و راه را برای حیات دوباره آزادی هموار سازند. بسیاری از افراد بر این باورند که گریزی از پیدایی توتالیتاریسم نیست. می‌گویند که «موج آینده»، بشر را بی‌آنکه راه گریزی...
دموکراسی علمی، همجنس‌گرایی و دولت رفاه
نویسنده: سهیل مختاری کتابچه‌ی تشخیصی و آماری اختلالات روانی[۱] که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا[۲] منتشر میشود، راهنمایی برای روان‌شناسان و روان‌پزشکان جهت تشخیص انواع اختلالات روانی است. در واقع ملاک‌هایی که افراد بر اساس آن به عنوان یک فرد "بیمار" شناسایی می‌شوند مطابق یک استاندارد بین‌المللی تحت عنوان DSM منتشر میشود. تا به حال هفت ویراست از DSM طی سالهای ۱۹۵۲ تا ۲۰۱۳ منتشر شده است.این مجموعه شامل توضیحات، علائم و معیارهای مورد نیاز برای تشخیص انواع مختلف اختلالات روانی در...
جورج شَکِل: سنتزِ کینز و هایک
نویسنده: امیرحسین شکرآبی انتظارات یا همان پیش‌بینی‌ها از آینده، تقریبا یک قرن محل مناقشه مکاتب اقتصادی است. اهمیت این مسئله از آنجایی بالاست که نقش مهمی در موضوع تعادل دارد. تعادل که در جریان اصلی علم اقتصاد، محوری‌ترین نقش را دارد، توسط جریان‌های رقیب مورد واکاوی و نقد قرار گرفته است. بررسی انتظارات در یک چارچوب معرفت‌شناسی، از این رو اهمیت دارد که جایگاه قطعی‌باوری و نسبی‌گرایی در اقتصاد را نشان می‌دهد. ما از کینز شروع می‌کنیم و بعد از نگرش...
داستان یک سقوط: چگونه پس‌انداز در ژاپن تضعیف شد؟
نویسندگان: گونتر اشنابل، تایکی مورای برگردان به پارسی: امیررضا شهابی نااطمینانی ناشی از کرونا پس‌انداز خانوارها را در بسیاری از کشورها افزایش داده است. بسته شدن فروشگاهها، رستورانها و مرزها موجب شد افراد نتوانند پولشان را خرج کنند. از طرفی حمایتهای دولتی از کسب و کارهای تعطیل شده، پرداختهای حمایتی و معافیتهای مالیاتی در این برهه زمانی باعث تثبیت درآمدها شد. حتی در ژاپن که اکثر فروشگاهها و رستورانها به کار خود ادامه دادند، یارانه دولتیای در حدود ۹۵۰ دلار به تمام...
فاشیسم
برگرفته از کتاب آشوب برنامه‌ریزی شده نویسنده: لودویگ فون میزس برگردان به پارسی: محسن رنجبر فاشیسم بر خلاف ادعای هوا‌دارانش محصول ناب ذهن ایتالیایی نبود با آغاز جنگ جهانی نخست در سال ۱۹۱۴، اعضای حزب سوسیالیست ایتالیا درباره سیاستی که باید به کار می‌بستند، هم‌داستان نبودند. یک گروه به اصول انعطاف‌نا‌پذیر و ثابت مارکسیسم چنگ می‌زدند. اعتقاد داشتند که این جنگ، جنگ کاپیتالیست‌ها است. برازنده طبقه کار‌گر نیست که جانب یکی از طرفین آن را بگیرد. کارگران باید در انتظار انقلاب نهایی، یعنی جنگ...
اسکار لانگه مقهور فون میزس
نویسنده: محمد جوادی مرور چند رویداد در حوالی ۱۸۸۳ می‌تواند تصوّر بهتری از تنور داغ مباحث اقتصادی قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بدست بدهد. تنوری که میراث فکری برجا مانده از آن، نان خوبی در سفرۀ لانگه(Oskar R. Lange) نگذاشت. در این سال کینز(John Maynard Keynes) و شومپتر(Joseph Schumpeter) متولّد شدند و مارکس(Karl Marx) درگذشت، کارل منگر «واکاوی‌هایی در روش علوم اجتماعی با اشاره خاص به اقتصاد» را در اثنای جدال روش‌شناسی(Methodenstreit) در پاسخ به انتقادات مکتب تاریخی به «اصول...
منحنی های عرضه و تقاضا را دور بریزید!
نویسنده: فرانک شوستاک برگردان به پارسی: امیرحسین خالقی در این یادداشت که ترجمه‌ای (با اندکی دستکاری) از یکی از مقاله‌های موسسه میزس است، تلاش شده است تا دیدگاه کلی مکتب اتریش طرح شود. در اینجا پایه‌ای‌ترین ابزار اقتصاد متعارف به نقد کشیده و به برخی از پیش‌فرض‌های آن پرداخته میشود. این یادداشت نقطه آغاز خوبی برای آشنایی با مکتب اتریش است و خواندن آن به دلیل زبان ساده می‌تواند برای همه دانشجویان و علاقه‌مندان به اقتصاد سودمند باشد. شاید یکی از معدود چیزهایی...
در مسیر پارادایم ذهنیت‌گرایی
مروری بر کارنامۀ علمی لودویگ لاخمان نویسنده: والتر گریندر* ۱ لودویگ لاخمان به مدّت بیش از پنجاه سال در بحث‌های دانشگاهی در مورد بسط و کاربرد نظریۀ اقتصادی مشارکت فعّال داشت. ولی با این وجود نزد اکثر اقتصاددانان حرفه‌ای و جامعۀ روشنفکری ناشناخته باقی مانده است. بیشتر اقتصاددانان جریان اصلی رغبتی به کارهای او ندارند چراکه او به عنوان یکی از اعضای مکتب اتریش، با سمت و سوی پذیرفته شده متعارف تحلیل اقتصادی توافق ندارد. وجه تمایز لاخمان وفاداری تام و تمام او به...
هایک و سنّت
نویسنده: ادوارد فسر* برگردان به پارسی: محسن رنجبر به همان اندازه که زمانی اخلاق سنتی را بدیهی می‌گرفتند، این روزها با آن مخالفت می‌کنند و اگر خیلی‌ها به مضمون خاص این نظام اخلاقی، مخصوصا جایی که به موضوعات جنسی اشاره دارد، با تحقیر و بی‌اعتنایی نگاه می‌کنند، برخورد‌شان با این عقیده فرا‌اخلاقی که قوانین اخلاقی را باید دقیقا به خاطر سنتی بودن‌شان رعایت کرد، حتی از آن هم بد‌تر است و می‌پندارند که اخلاق سنتی هیچ ارزشی ندارد. افراد مدرن و فرهیخته،...
چرا هایک محافظه‌کار است؟
نویسنده: دکتر مادسن پیری برگردان به پارسی: امیرمهدی پیروز این مقاله که به قلم یکی از نظریه‌پردازان و صاحب‌نظران معاصر در حوزه فلسفه سیاسی نگاشته شده، همه ادعاهای هایک در مقاله قبلی را مبنی بر محافظه‌کار نبودن به چالش می‌کشد و او را بر طبق مستنداتی که می‌آورد، در شمار محافظه‌کاران قرار می‌دهد. هایک در مقاله‌ای که تحت عنوان «چرا محافظه‌کار نیستم؟» به رشته تحریر در آورده، چنین استدلال کرده که محافظه‌کاران در پی‌آنند اوضاع را آنچنان که هست تثبیت کنند، در حالی...
چرا محافظه‌کار نیستم
نویسنده:فریدریش فون‌هایک برگردان به پارسی: پیروز ایزدی متن حاضر یکی از مهمترین و درواقع جزء متون کلاسیک در حوزه محافظه‌کاری است. در این مقاله که توسط فریدریش فون‌هایک، فیلسوف و اقتصاددان لیبرال نوشته شده، نگارنده پس از به دست دادن تعریفی از محافظه‌کاری و دلالت‌های آن، خود را از اینکه محافظه‌کار بنامد برحذر داشته و بر آرمان‌های خاص خود تاکید کرده است. «همواره دوستان صدیق آزادی انگشت‌شمار بوده‌اند و پیروزی‌های آنان مرهون اقلیت‌ها بوده است؛ اقلیت‌هایی که با اتحاد با یارانی که اغلب اهداف...
حقوق حیوانات
نویسنده: موری نیوتن روتبارد برگردان به پارسی: پویا قهرمان‌پور برگرفته از کتاب«اخلاق آزادی» در این اواخر تعمیم مفهوم حقوق از انسان‌ها به حیوانات مُد شده و ادعا میشود که از آنجایی که حیوانات هم از تمام حقوق انسان‌ها برخوردارند، کشتن یا خوردن آنها غیرمجاز است و هیچ انسانی این حق را ندارد. البته مشکلات بسیاری در این [نوع] موضع[گیری] وجود دارد، که شامل دستیابی به ملاکی برای [تشخیصِ] اینکه کدام حیوانات یا موجودات زنده در دایره حقوق قرار می‌گیرند و کدامشان قرار نمیگیرند میشود. نظریه‌پردازان...
پایانی بر کنترل
نویسنده:لینوس توروالدز مترجم:Jadi راه ماندن و رشد کردن، این است که بهترین محصولی که می‌توانید را بسازید. اگر با این کار نماندید و رشد نکردید، بدانید که دلیلی برای ماندتان وجود نداشته. اگر نتوانید خودروی خوبی بسازید، مثل صنایع اتومبیل‌سازی آمریکا در دهه ۱۹۷۰، سقوط خواهید کرد. موفقیت، نتیجه کیفیت است و اینکه به آدم‌ها چیزی را بدهید که می‌خواهند. موفقیت، نتیجه تلاش برای کنترل مردم نیست. مشکل اینجاست که در بسیاری از مواقع، انگیزه اصلی افراد و شرکت‌ها حرص و طمع است. این...
در باب حداقل دستمزد
نویسنده: والتر بلاک مترجم: امیررضا شهابی منبع: وبسایت بنیاد آموزش اقتصاد[۱] این روزها دوباره بحث بر سر افزایش "حداقل دستمزد "[۲]بالا گرفته است. اثر این سیاست روی اقتصاد و به خصوص کارگران بدون مهارت چیست؟ مدت‌هاست اقتصاددانان استدلال می‌کنند که حداقل دستمزد موجب افزایش نرخ بیکاری به خصوص در میان اقلیت‌ها و نوجوانان میشود. اما حامیان این سیاست حالا توسط اقتصاددانانی پشتیبانی می‌شوند که معتقدند حداقل دستمزد لزوما منجر به افزایش بیکاری نمی‌شود و حتی می‌تواند باعث اشتغال افراد بدون مهارت شود. پس...
پیوند بین نظریه و دنیای تجربی: «مفهوم متفاوت پیش بینی »
نویسنده:خسوس هورتا دسوتو مترجمان:محمود متوسلی، مهرزاد سعیدی‌کیا برگرفته از کتاب اقتصاد مکتب اتریش:نظم بازار و خلاقیّت کارآفرینانه مکتب اتریش در خصوص رابطه‌ی بین نظریه و دنیای واقعی و در خصوص حالتی که در آن پیش‌بینی صورت می‌گیرد،با نگرش نئوکلاسیک‌ها_ که در دانشگاه‌های اروپایی تدریس میشود_تفاوت اساسی دارد. همچنین در منظر اتریشی‌ها این حقیقت توجیه میشود که یک مشاهده‌گر علمی،نمی‌تواند اطلاعات ذهنی را به دست آورد که کارآفرینان (کنشگران‌واقعی) _که پیشروان فرآیندهای اجتماعی هستند_مدام و در حالتی نامتمرکز در حال کشف و خلق آن هستند...
درباره قدرت بخش۷(پایانی)
درباره قدرت نویسنده:برتراند دو ژوونل مترجم:ریحانه باقری بخش هفتم(بخش ششم) جان استوارت میل در یک متن معروف، خلق و خوی مختلف مردم فرانسه و انگلیس را در امر سیاست مقایسه کرده است:"دو گرایش ذاتا متفاوت اما با وجوه مشترکی وجود دارند که در مسیر تلاش افراد و ملت‌ها آمیخته می‌شوند. یکی تمایل به اعمال قدرت بر دیگران را و دیگری عدم تمایل به اعمال قدرت بر خود را دارد. تفاوت در قدرت و مقاومت نسبی مردمان نسبت به این دو گرایش، یکی از عناصر...
آموزه‌های تجربه شوروی
برگرفته از کتاب آشوب برنامه ریزی شده نویسنده:لودویگ فون میزس مترجم: دکتر محسن رنجبر افراد زیادی در جای جای دنیا پا می‌فشارند که «تجربه» شوروی، شواهد خدشه‌نا‌پذیری را در پشتیبانی از سوسیالیسم به دست داده و نادرستی همه یا دست کم بیشتر ایرادهایی را که از آن گرفته می‌شد، نشان داده است. می‌گویند که واقعیت‌ها مثل روز روشن‌اند. دیگر نباید به استدلال‌های پیشاتجربی و بی‌پایه اقتصاددانانی که برنامه‌های سوسیالیستی را به نقد می‌کشند، وقعی نهاد. آزمایشی حیاتی و سرنوشت ساز، پرده از مغلطه‌های...
افول سنت اسکولاستیک و تاثیر آدام اسمیت
نویسنده:خسوس هورتا دسوتو مترجمان:محمود متوسلی،مهرزاد سعیدی‌کیا برگرفته از کتاب اقتصاد مکتب اتریش:نظم بازار و خلاقیّت کارآفرینانه برای درک تأثیری که اندیشمندان اسپانیایی بر تحولات بعدی مکتب اتریشی اقتصاد داشتند، باید به ویژه به یاد آوریم که در قرن شانزدهم، شارل پنجم، امپراتور و پادشاه اسپانیا فردیناند اول، برادر خود را به عنوان پادشاه اتریش به این کشور فرستاد. از نظر لغوی، آستریا یا اتریش به معنای قسمت شرقی امپراتوری است. امپراتوری‌ای که به استثنای فرانسه _که جدا مانده بود و توسط نیروهای اسپانیایی محاصره...
درباره قدرت بخش۶
درباره قدرت نویسنده:برتراند دو ژوونل مترجم:ریحانه باقری بخش ششم(بخش پنجم) آیا من به‌خاطر اینکه تاریخ باستان را چنین ژرف کاویده‌ام، قابل سرزنش هستم؟ اما من تاریخ متاخر را نیز مورد کنکاش قرار داده!ام. من وجه تشابه داستان گراکوس‌ها را در سرنوشت روزولت‌ها نیز یافته ام. تئودور روزولت، با توجه به اینکه استقلال فردیِ اکثریت شهروندان شرط اساسی پیوستن آنها به نهادهای آزادی بود، با پلوتوکراسی که شهروندان را به افراد تحت پوشش حقوق و دستمزد تبدیل می‌کرد، مبارزه کرد. او در همان خودخواهی کورکورانه‌ی مردان...
بزرگان سنّت اسکولاستیک عصر طلایی اسپانیا به عنوان پیشتازان مکتب اتریش
نویسنده:خسوس هورتا دسوتو مترجمان:محمود متوسلی،مهرزاد سعیدی‌کیا برگرفته از کتاب اقتصاد مکتب اتریش:نظم بازار و خلاقیّت کارآفرینانه بنا به گفته‌ی فردریش فون هایک اصول نظری اقتصاد بازار، همانند عوامل اساسی لیبرالیسم اقتصادی بر خلاف تصور عموم، توسط کالوینیست‌ها و پروتستان‌های اسکاتلندی طراحی نشده‌اند بلکه از آموزه‌های دومنیکن‌ها و یسوعی‌های وابسته به مکتب سالامانکا در طول عصر طلایی اسپانیا نشئت گرفته‌اند هایک تا آنجا پیش رفت که در سال ۱۹۷۴ در سخنرانی خود به هنگام دریافت جایزه‌ی نوبل به دو اسکولاست یا مدرس اسپانیایی -...
درباره قدرت بخش۵
درباره قدرت نویسنده:برتراند دو ژوونل مترجم:ریحانه باقری بخش پنجم(بخش چهارم) این برای تاریخ نگاری علمی و شکل گیری علوم سیاسی یک خطای فاجعه بار خواهد بود که از "نهضت مردمی" پشتیبانی شود، بدون اینکه دو راه خدمت به آن را از هم متمایز سازد.وضعیتی که باید با آن کنار آمد به هر حال یکسان است: این فاصله وسیعی است که بین وضعیت حقوقی و وضعیت اقتصادی انسان عادی قرار دارد. رشد، استقلال اقتصادی و خودمختاری شخصی در دوران ابتدایی روم به همراه گسترش حق آزادی...
درباره قدرت بخش۴
درباره قدرت نویسنده:برتراند دو ژوونل مترجم:ریحانه باقری بخش چهارم(بخش سوم) به دست آوردن حقوق مدنی و سیاسی برای پلبی‌ها یک امر بسیار بزرگ شده بود حتی برای شخصیت‌های قدرتمند با روحیه جسورانه که راه خود را باز کرده و خانواده‌های قدرتمندی را تأسیس کرده بودند. از این رو موجب ضعف بسیاری از پاتریسی‌ها شد و افراد وابسته به آنان را کاهش داد. حالا قانون وجود داشت و دیگر پلبی در کار نبود (عامه ای که حقوق ممتازان را نداشته باشد درکار نبود م.)، روم پرآوازه...
رمزارزها در نظریۀ پول و اعتبار؛ یک رویکرد اتریشی
نویسندگان:محمّد جوادی[۱]، مرتضی سامتی[۲]، مصطفی عمادزاده[۳] چکیده نظریه‌های پول و اعتبار را می‌توان در دوستۀ کلی ۱)نظریۀ کالایی پول ۲)نظریۀ اعتباری پول طبقه‌بندی کرد. و هر دو گروه به لحاظ تئوریک در پذیرش رمزارزها به‌عنوان مصادیقی از پول تردید دارند. در این پژوهش تفسیر جدیدی از نظریۀ پول و اعتبار ارائه کرده‌ایم که در پیوند با هر دو نظریۀ فوق قرار دارد. ابتدا کارکردهای ناشی از «اعتماد عمومی» را به‌عنوان یک کالا در نظر گرفته‌ایم که با ادبیّات منگر و نظریۀ ذهنی ارزش...
درباره قدرت بخش۳
درباره قدرت نویسنده:برتراند دو ژوونل مترجم:ریحانه باقری بخش سوم(بخش دوم) نظام آزادی در جهان باستان متکی بر یک تمایز اجتماعی بود که برای روحیه مدرن عمیقا تکان‌دهنده است. در آتن،پانزده تا بیست هزار شهروند آزاد در برابر چهارصد‌هزار برده وجود داشت و برده‌داری حتی از نگرش فلاسفه از شروط آزادگی بود.بخشی از بشریت باید ابزار می‌بود. ارسطو می‌گفت: "سودمندی بردگان چندان بیشتر از حیوانات نیست" و خدمات بدنی برای ضروریات زندگی از هر دو طرف عرضه میشود." ." تنها به لطف آنها است که آزادگان...
نازیسم
نازیسم برگرفته از کتاب آشوب برنامه‌ریزی شده نویسنده:لودویگ فون میزس مترجم: دکتر محسن رنجبر فلسفه حزب نازی، حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران آلمان، خالص‌ترین و سازگارترین نمود روح ضد سرمایه‌داری و سوسیالیستی روز گار مااست.اندیشه‌های بنیادین در نازیسم، ریشه‌ای آلمانی یا «آریایی» ندارند و مختص آلمانی‌های امروز هم نیستند. در تبارنامه اندیشه نازیسم، لاتینی‌هایی همچون سیسموندی و ژرژ سورل و آنگلوساکسون‌هایی چون کارلایل، روسکین و هوستون استورات چمبرلین، برجسته‌تر از هر آلمانی دیگری بودند. حتی افسانه برتری نژاد آریایی، این شناخته‌شده‌ترین تن‌پوش ایدئولوژیکی نازیسم هم ریشه‌ای...
درباره قدرت بخش ۲
درباره قدرت نویسنده:برتراند دو ژوونل مترجم:ریحانه باقری بخش دوم(بخش نخست) امروزه در باور ما به سختی قابل پذیرش است، جامعه‌ای بتواند زنده بماند که در آن هر کس خود قاضی و نقاد کردار خویش باشد و نخستین پیش‌داوری ما این است که هرجا قدرتی وجود ندارد که رفتار اشخاص را به آنها دیکته کند، شنیع‌ترین بی نظمی حاکم می‌گردد اما برای مثال دوران اشرافیت روم شاهدی بر خلاف این مدعاست که چشم اندازی با نقطه اتکای ممتد را به ما ارائه می‌دهد و تا...
درباره قدرت بخش ۱
درباره قدرت نویسنده:برتراند دو ژوونل مترجم:ریحانه باقری برتراند دو ژوونل مستند فرایندی که دولت و اکثریت کنترل‌کننده به طور فزاینده‌ای قدرتمندتر و مستبدتر شده‌اند را نشان می‌دهد که چگونه دموکراسی‌ها نتوانسته‌اند قدرت دولت را محدود کنند. این امر به گذار از پادشاهی سنتی به دوران مطلق‌گراییِ سلطنتی برمی‌گردد که بوروکراسی‌های بزرگ اداری را بنا نهاد و زیربنای دولت قادر مطلق مدرن را ساخت، جایی که در آن شهروندش از رعیت دوران اشرافیت فئودالیسم و شرافت پادشاهی سنتی از اقتدار کمتری برخوردار است و...
رهایی توده‌ها بخش۲
برگرفته از کتاب آشوب برنامه‌ریزی شده نویسنده:لودویگ فون میزس مترجم:دکتر محسن رنجبر بخش دوم (بخش نخست) در بخش نخست این مقاله از کتاب «آشوب برنامه‌ریزی شده» (۱۹۴۷) که هفته پیش در همین ستون چاپ شد، میزس بیان کرد که حکومت و دولت چیزی نیستند مگر ابزار اجتماعی سرکوب و اجبار خشن. او گفت که برای پیشگیری از نابودسازی همیاری اجتماعی از سوی گروه‌ها و افراد ضداجتماعی، گریزی از این ابزار که همانا قدرت پلیس است،نداریم. اما خشونت و سرکوب به هر روی شرارت‌آمیزند و افرادی...
دارایی معنوی
نویسنده:لینوس توروالدز مترجم:Jadi بحث دارایی معنوی این روزها آن قدر داغ است که بعید است به اتاقی داخل شوم و پوستری یا نوشته‌ای در حمایت از یکی از طرفین بحث در آنجا نصب نشده باشد. بعضی‌ها فکر می‌کنند که امتیازنامه‌ها یا دیگر قوانین حمایت از مالکیت‌های معنوی باعث تباهی و فساد جهان خواهند شد. به اعتقاد آنها، مشکل این قوانین آن نیست که از اعتدال خارج شده‌اند بلکه به باور آنها قوانین مرتبط با مالکیت‌های معنوی اصولا نوعی شر است که باید...
کارل منگر:بنیانگذار مکتب اتریش بخش۲
کارل منگر: بنیان گذار مکتب اتریش نویسنده:جوزف سالرنو مترجم: دکتر محسن رنجبر بخش دوم(بخش نخست) در بخش نخست این نوشته که هفته پیش چاپ شد، نویسنده نگاهی به زندگی و آثار منگر انداخت،اهمیت او در مکتب اتریشی اقتصاد را بیان کرد، نمایی از وضعیت مکتب اقتصادی کلاسیک به دست داد و نارسایی‌های آن را واگفت و در آخر اشاره کرد که منگر چگونه این نارسایی‌ها را از میان برد و نظریه اقتصادی را دوباره ساخت. در ادامه بخش دوم و پایانی نوشته سالرنو آمده...
حقیقت پنهان در تاریخ پول و کیمیاگریِ واژگون بخش۲
نویسنده: تریسی آر. توایمن مترجم: ریحانه باقری برگرفته از کتاب «پول میوه درخت دانش است» بخش دوم(بخش نخست) این همان کیمیاگری واژگون است که زیربنای اقتصاد مدرن قرار گرفته است. اما امروز تقریباً تمام کشورهای دنیا یک سیستم بانک مرکزی دارند که بر اساس ذخیره کسری عمل می کند. در ایالات متحده به این بانک مرکزی خزانه داری فدرال گفته می شود که در عمل از وزارت خزانه داری مجزا است و نوعی کمپانی نیمه دولتی است که سهام آن در اختیار بانک های...
رهایی توده‌ها
رهایی توده‌ها برگرفته از کتاب آشوب برنامه‌ریزی شده نویسنده:لودویگ فون میزس مترجم:دکتر محسن رنجبر بخش نخست تاریخ بشر، تاریخ اندیشه ها است. چون این اندیشه ها، تئوری ها و عقاید هستند که کنش انسان را هدایت می کنند و غایات نهایی را که انسان در سر دارد و ابزارهایی را که برای دستیابی به آنها به کار می گیرد، تعیین می کنند. رخدادهای هیجان انگیزی که احساسات را بر می انگیزند و توجه ناظران بیرونی را به خود جلب می کنند، صرفا باز تاب دگرگونی های...
حقیقت پنهان در تاریخ پول و کیمیاگریِ واژگون
نویسنده: تریسی آر. توایمن مترجم: ریحانه باقری برگرفته از کتاب «پول میوه درخت دانش است» بخش نخست در این کتاب تریسی آر. توایمن نظام اقتصادی جهان را بنا شده بر پایه و روش‌های کیمیاگریِ واژگون خوانده است ارتباط بین اقتصاد و خزانه‌داری فدرال،سیستم تامین اجتماعی، تجارت آزاد، مالیات، حداقل دستمزد، سال مالی؛ مصرف‌گرایی، کمونیسم و سوسیالسم را زاییده کیمیاگری و بانکداری شوالیه‌های معبد می‌داند. اولین نظام بانکی جهان استفاده از سکه طلا یا نقره به عنوان پول رایج همزمان خوب و بد است: ارزش در خود...
کارل منگر: بنیانگذار مکتب اتریش
نویسنده:جوزف سالرنو مترجم: دکتر محسن رنجبر بخش نخست آنچه به نام مکتب اقتصاد اتریشی می شناسیم، در ۱۸۷۱ آغاز شد؛ زمانی که کارل منگر کتابی کم حجم را با نام اصول علم اقتصاد منتشر کرد.... تا پایان دهه [۱۸۷۰] چیزی با عنوان «مکتب اتریش» وجود نداشت. تنها کارل منگر بود با وجود پیشگامان بلند آوازه بی شماری که نامشان را در دوران ششصد ساله تکوین مکتب اقتصاد اتریشی می بینیم، کارل منگر (۱۹۲۱-۱۸۴۰) بنیان گذار یگانه و حقیقی این مکتب، به معنای واقعی کلمه بود.جایگاه...
معنای رقابت
فردریش آگوست فون هایک مترجم: دکتر محسن رنجبر در میان اقتصاد دانان نشانه هایی را از افزایش آگاهی نسبت به این نکته می بینیم که آنچه که در سال های اخیر تحت نام «رقابت» (competition) بررسی می کرده اند، همان چیزی نیست که در زبان معمول از این واژه مراد می شود، اما... هر چند تلاش هایی دلیرانه به ویژه از سوی جی.ام.کلارک و اف.ماکلوپ برای معطوف کردن توجهات به مسائل زندگی واقعی و باز گرداندن بحث ها از مکانی خیالی به جایی روی...
سفسطه «بخش عمومی»
موری روتبارد مترجمان: محسن رنجبر، مریم کاظمی در سالیان اخیر، درباره «بخش عمومی»، بسیار شنیده‌ایم و بحث‌های جدی و فراوانی در رابطه با این پرسش در گرفته است که آیا باید، بخش عمومی را در مقابل «بخش خصوصی» توسعه داد یا خیر. این اصطلاحات، آکنده از علم محض هستند و در واقع، از دنیای ظاهرا علمی «آمارهای درآمد ملی» نشات می‌گیرند. اما در واقع این مفهوم، کاربردهای نگران‌کننده، خطرناک و سوال‌برانگیز بسیاری به همراه دارد. در درجه اول، این سوال مطرح است...
چرا سوسیالیسم محکوم به شکست است؟
استاد: استیون هورویتز مترجم: حسن افروزی استیون هورویتز، استاد اقتصاد دانشگاه سنت لاورنس در کنتون نیویورک و محقق ارشد موسسه مرکتوس آرلینگتون ویرجینیا است. او مولف دو کتاب است: «پایه‌های خرد و اقتصاد کلان: یک دیدگاه اتریشی» و «تکامل پولی، بانکداری آزاد و نظم اقتصادی. وی همچنین آثار زیادی را در باب اقتصاد مکتب اتریشی، اقتصاد سیاسی‌هایک، تئوری و تاریخ پولی نگاشته است. کارهای او در نشریه‌های حرفه‌ای چون History of Political Economy، Southern Economic Journal و The Cambridge Journal of Economics...
آیا اقتصاد رفتاری دانش مفیدی است ؟[۱]
نویسنده:فرانک شوستاک[۲] مترجم:محمد جوادی اخیراً محبوبیت شاخه‌ای نسبتاً جدید از اقتصاد با عنوان اقتصاد رفتاری[۳] رو به فزونی است. دانیل کانمن[۴]، ورنون اسمیت[۵] و ریچارد تیلر[۶] برای توسعۀ این شاخه از اقتصاد به جایزۀ نوبل دست یافتند. بارقه‌های نخستین چارچوب اقتصاد رفتاری در پی تشدید تردیدها در مورد فروض و تحلیل انتخاب‌های مصرف‌کننده در تئوری نئوکلاسیک، آشکار شد. مسئلۀ اصلی تئوری نئوکلاسیک این بود که رجحان‌های افراد را به شکلی توصیف می‌کرد که گویی افراد با تسلّط، آگاهی و اشراف کامل برای شکل‌دادن...
موری روتبارد:اقتصاد،علم،آزادی
نویسنده:هانس هرمان هوپ مترجم:محسن رنجبر خردگرا، نظام‌ساز، عملگرا موری نیوتن روتبارد (۱۹۹۵-۱۹۲۶) به سه دلیل بنیادین جایگاهی بسیار برجسته را در سنت اندیشه‌ای اقتصاد اتریشی از آن خود کرده:نخست، روتبارد واپسین نماینده «جریان اصلی» اقتصاد اتریشی است. [۱] در مکتب اتریشی اقتصاد نیز همچون دیگر سنت‌های اندیشه‌ای می‌توان شاخه‌های در‌هم‌تنیده گوناگونی را تشخیص داد.روتبارد واپسین نماینده شاخه اصلی خردگرا در مکتب اتریش است؛ شاخه‌ای که با کارل منگر، بنیانگذار این مکتب آغاز میشود و با اوگن فون بوم‌باورک و لودویگ فون میزس ادامه...
ده گزاره‌‌ی بنیادین مکتب اتریشی اقتصاد
نویسنده: پیتر بوتکه مترجمان: محمدصادق الحسینی، محسن رنجبر مکتب اتریشی اقتصاد در سال ۱۸۷۱ با انتشار کتاب «اصول علم اقتصاد» نوشته کارل منگر پایه‌گذاری شد. منگر، به همراه ویلیام استنلی جونز و لئون والراس، انقلاب مارژینالیستی (marginalist revolution) را در تحلیل اقتصادی به وجود آوردند. منگر کتاب «اصول علم اقتصاد» خود را به چهره ممتاز مکتب تاریخی آلمان، ویلیام روشر، تقدیم کرد. مکتب تاریخی آلمان در کشورهای آلمانی‌زبان، بر تفکرات اقتصادی سلطه یافته بود.منگر در کتاب خود ادعا کرده بود که تحلیل...
اقتصاد کینزی چگونه فریبتان می‌دهد
نویسنده: موری روتبارد* / ترجمه: مریم کاظمی،روشنک آذر افشار نورافکنی به مغالطه‌های رایج کینزی‌ها در زمانه‌ای که بحران، افکار و اندیشه‌ها را به سوی کینز و دخالت‌های دولتی هرچه بیشتر در اقتصاد منحرف کرده است، پرداختن به مغالطه‌ها و مشکلات اقتصاد کینزی و تقیبح دخالت دولت، آن هم از زبان بزرگترین مخالف کینز پس از هایک، یعنی موری روتبارد، بیش از پیش ضروری می‌نماید. گویی که روتبارد این متن را همین دیروز نگاشته است. پنجاه سال پیش، بسیاری از مردم ایالات متحده...
هنری هازلیت:اتریشی توده‌ها
جفری تاکر* مترجم: محسن رنجبر هنری هازلیت (۱۹۹۳-۱۸۹۴) با قلم خوبی که داشت و با توانایی‌اش در توضیح سیاست‌ها و نظریه‌های اقتصادی برای مخاطبانی گسترده در بیرون جامعه دانشگاهی، تاثیری ویژه بر تاریخ مکتب اتریش نهاد. این کار را در جایگاهش به عنوان روزنامه‌نگار، سرمقاله‌نویس و روشنفکر عمومی طرفدار بازار آزاد که بیش از هر چیز برای واگویی نظریه‌های لودویگ فون میزس در عرصه عمومی می‌کوشید، انجام داد. هازلیت توان تحلیلی چشمگیری در فهم‌پذیر کردن پیچیدگی‌ها و ظرافت‌های اندیشه متفکر ژرف‌بینی چون...
بازار آزاد و مادی‌گرایی از نگاه روتبارد
بازار آزاد و مادی‌گرایی از نگاه روتبارد یکی از اتهام‌های مشترک علیه بازار آزاد که حتی از سوی بسیاری از دوستداران بازار آزاد نیز طرح میشود این است که بازار آزاد بازتاب‌دهنده و مشوق مادی‌گرایی خودخواهانه و مهارنشدنی است. حتی اگر بازار آزاد- سرمایه‌داری آزاد- بهترین پیش برنده هدف‌های مادی باشد، این نظام انسان‌ها را از ایده‌آل‌ها منحرف می‌کند و انسان را از ارزش‌های معنوی یا روشنفکرانه دور کرده، روحیه نوع‌دوستی را تحلیل می‌برد. نخست، هیچ چیزی به عنوان هدف...
لودویگ فون میزس پیشوای مکتب اتریش بخش ۲
موری روتبارد مترجم: محسن رنجبر بخش دوم(بخش نخست) میزس در دهه ۱۹۲۰: دانشمند و آفرینش‌گر هم انقلاب بلشویکی و هم رشد گرایش‌های کورپوراتیستی در طول جنگ جهانی نخست و پس از آن، سوسیالیسم را از هدف و دیدگاهی آرمان‌شهری به واقعیتی رو به گسترش بدل کرد. پیش از آن که میزس چراغ ذهن روشنگرش را بر این مساله بتاباند، نقدهای وارد‌شده بر سوسیالیسم، یکسره اخلاقی یا سیاسی بود و بر کاربرد گسترده نیروی قهری از سوی آن تاکید می‌کرد، یا اگر اقتصادی بود، بر اثرات...
لودویگ فون میزس پیشوای مکتب اتریش بخش ۱
موری روتبارد مترجم: محسن رنجبر بخش نخست میزس، گرچه نظریه‌پرداز سر‌آمد روزگار ما است، نوجوان که بود، بیش از هر چیز به تاریخ، به ویژه تاریخ اقتصاد و مدیریت علاقه داشت، اما حتی هنگامی که هنوز دانش‌آموز دبیرستان بود، به نسبی‌گرایی و تاریخی‌گری فرا‌گیر در کشورهای آلمانی زبان که زیر سایه مکتب تاریخی رفته بودند، واکنش نشان می‌داد. در مطالعات تاریخی آغازینش از این که می‌دید پژوهش‌های تاریخی عملا واگویی گزارش‌های رسمی دولتی به زبانی دیگر هستند، سر‌خورده می‌شد. در برابر، در آرزوی...
همواره کسی مالک زمین خواهد بود
جاناتان گودوین مترجم:پویا قهرمان‌پور وبلاگ Bionic Mosquito من پیش‌تر دیدگاه خودم را درباره زمین بعنوان چیزی که می‌تواند به مالکیت کسی درآید ارائه کردم - باید توسط کسی به تصاحب درآید، اما چرا هرکسی شایسته این امر نیست؟ برخی هستند که ادعا می‌کنند این امکان‌پذیر نیست - که زمین نمی‌تواند به تملک درآید، یا اینکه تنها قدرت مطلق (شاه یا مونارش، دولت و...) می‌تواند مالک زمین شود. این تصور از کجا می‌آید؟ زمینه‌ای در این باره : " حق مالکیت کامل (Allodial Title) به مالکیت...